آموزشگاه فنی و حرفه ای هنر افزا | با مجوز رسمی سازمان فنی و حرفه ای
یکی از اصیل‌ترین و جذاب‌ترین هنرهای ایرانی که خیلی از افراد علاقمند به یادگیری و انجام آن هستند، قالی بافی می‌باشد. چیزی که برای شروع قالی‌بافی اهمیت دارد، شناخت وسایل و لوازم قالی بافی است تا علاقمندان و هنرجویان در این زمینه بتوانند لوازم و ابزار مورد نیاز خود را تهیه کرده و در جهت بافت قالی از این لوازم استفاده کنند.
با وجود گسترش آموزشگاه های فنی و حرفه‌ای آموزش قالی به یک هدف دوردست منتهی نمی‌شود. بلکه همه افراد علاقمند می‌توانند از طریق آموزشگاه های معتبر برای یادگیری قالی بافی اقدام کنند. آموزشگاه هنر افزا یکی از بزرگترین آموزشگاه‌هایی است که دوره آموزش قالی بافی را با بهترین اساتید برگزار می‌کند.
وسایل و لوازم قالی بافی
در ادامه که یک فهرست کامل و طبقه‌بندی شده وسایل و لوازم قالی بافی را به شما معرفی می‌کنیم تا اگر قصد ورود به این هنر را دارید با لوازم آن آشنایی داشته و هر یک را تهیه کنید. این لوازم به شرح زیر می‌باشند؛
دار قالی (چوبی یا فلزی)
دارهای قالی به دو دسته عمودی و افقی تقسیم بندی می‌شوند. هر فرش ابتدا روی یک چهارچوب ساخته می‌شود که به این چهارچوب دار قالی گفته می‌شود و اصلی‌ترین وسیله مورد نیاز برای قالی بافی به شمار می‌آید. دار افقی روی زمین قرار گرفته و فضای بیشتری را اشغال می‌کند. در نتیجه برای افرادی که فضای محدود دارند یا دچار مشکل کمردرد هستند، مناسب نیست.
اما دار عمودی به صورت ایستاده و تکیه داده شده به دیوار قابل استفاده است که فضای کمتری اشغال کرده و می‌توان هنگام بافت قالی روی صندلی نشست و از آن استفاده داشت. اگر به تازگی یادگیری قالی بافی را آغاز کرده‌اید، توصیه می‌کنیم که از دار قالی عمودی با ابعاد کوچک ۴۰ در ۴۰ سانتی‌متر استفاده کنید.
ابزارهای گره زنی و بافت
ابزارهای گره زنی و بافت کمک میکنند که با سرعت بیشتر و کیفیت بالاتر بافت دار قالی را انجام دهید این ابزارها عبارتند از:
- قلاب بافندگی یا قلاب قالی بافی: جهت گره زدن نخ‌ها روی تار.
- چاقو یا کارد قالی بافی: برای بریدن اضافه نخ‌ها بعد از هر گره.
- دفه (شانه یا کوجی): جهت کوبیدن رج‌های بافته شده به پایین و فشرده کردن آن‌ها.
ابزارهای تنظیم تار و پود
برای تنظیم تار و پود نیاز به چوب هاف برای بالا بردن و پایین بردن تارها جهت تسهیل عبور پود دارید. علاوه بر آن پود کش به عبور نخ پود از لابلای تارها کمک کرده و نورد یا چوب زیر قالی برای جمع کردن قالی بافته شده استفاده می‌شود.
ابزار طراحی و رنگبندی قالی بافی
در امر بررسی و شناخت وسایل و لوازم قالی بافی باید به ابزار طراحی و رنگ بندی نیز اشاره داشته باشیم که شامل نقشه قالی و جعبه یا قفسه نخ‌ها می‌شوند. نقشه، همان نقشه سنتی یا کاغذ شطرنجی است که می‌تواند به صورت دیجیتال نیز باشد که برای چگونگی گره زدن رنگ‌ها و طرح‌ها به بافنده کمک می‌کند. جعبه یا قفسه نخ ها نیز برای نظم دهی به نخ‌های رنگی و دسترسی سریع به رنگ مورد نظر استفاده می‌شود.
وسایل اندازه گیری و تنظیم در قالی‌بافی
وسایل اندازه‌گیری و تنظیم شامل خط‌کش یا متر،رگونیا و ترازو و نخ رنگی علامتگذار هستند. استفاده از این لوازم کمک می‌کند تا بتوانید به صورت دقیق طول و عرض فرش را اندازه‌گیری کرده و برای تنظیم دقیق زوایای دار خالی و تراز بودن بافت اقدام کنید. نخ رنگی نیز نشانه گذاری بخش‌هایی از دار یا نقشه کمک می‌کند.
وسایل تکمیلی و نگهداری
وسایل تکمیلی و نگهداری بافت فرش شامل روغن یا گریس و جعبه ابزار قالی بافی هستند. هر یک از این موارد کاربرد خاص خود را دارندو برای مثال کوسن یا بالش مخصوص برای راحتی بافنده هنگام نشستن طولانی مناسب بوده صندلی یا چهارپایه برای استفاده در دارهای عمودی کاربرد داشته و روغن یا گریس به روان سازی قطعات فلزی دار کمک میکنند. جعبه ابزار قالی بافی نیز برای نگهداری چاقو قلاب دفه و لوازم ریز استفاده می‌شود.
لوازم برش و پرداخت پایانی
لوازم برش و پرداخت پایانی در میان انواع وسایل و لوازم قالی بافی اهمیت ویژه‌ای دارند که شامل موارد زیر هستند؛
- قیچی پرداخت: برای مرتب کردن پرزهای قالی بعد از پایان بافت می‌توانید از قیچی پرداخت استفاده کنید.
- برس یا شانه پرداخت: این مورد برای صاف کردن پرزها استفاده می‌شود.
- سنگ ساب یا ماشین پرداخت: جهت یکدست کردن سطح فرش در کارگاه‌های حرفه‌ای می‌توانید به سراغ استفاده از سنگ ساب بروید.
مواد اولیه مصرفی در قالی‌بافی چیست؟
بعد از اینکه با وسایل و لوازم قالی بافی آشنا شدید، نوبت به مواد اولیه مصرفی می‌رسد. این مواد اولیه دائماً به اتمام می‌رسند و باید مجدداً دوباره تهیه شوند. مواد اولیه مصرفی در قالی بافی عبارتند از؛
- نخ تار یا چله: چله همان تارهایی است که فرش روی آن بافته می‌شود. چله فرش مهم‌ترین بخش کار است. زیرا اگر به صورت درست و اصولی نصب نشود، فرش ظرافت لازم را نخواهد داشت. در حال حاضر نخ‌های چله پنبه‌ای کاربرد خیلی زیادی دارند. اما در گذشته نخ‌های چله از جنس ابریشم و پشم بودند.
- نخ پود: نخ افقی بین رج‌های گره که معمولاً از پنبه تولید می‌شود و در دو نوع نازک برای پر کردن فضا و ضخیم برای استحکام فرش قابل استفاده است.
- نخ پرز یا نخ گره خامه: نخ رنگی مورد استفاده جهت ایجاد طرح و رنگ روی فرش که جنس پشم، ابریشم یا کرک دارد.
بهترین آموزشگاه برای قالی بافی کجاست؟
آموزشگاه فنی و حرفه ای هنر افزا یکی از بهترین آموزشگاه‌هایی است که می‌توانید برای یادگیری مهارت‌های مختلف از جمله قالی‌بافی به آن مراجعه داشته باشید. در این آموزشگاه دوره‌های متنوع از جمله دوره آموزش قالی بافی و دوره آموزش گلیم بافی برگزار می‌شوند که هر کدام از این دوره ها تحت نظر بهترین اساتید و با امکانات کامل می‌باشند. همچنین بعد از اتمام دور هنرجویان مدرک معتبر فنی و حرفه‌ای را دریافت میکنند تا با این مدرک راحت‌تر وارد بازار کار شوند و به درآمد برسند.
سخن آخر
در این مطلب با انواع وسایل و لوازم قالی بافی آشنا شدید تا در نهایت بتوانید با کمک این لوازم فرایند بافت قالی را به بهترین شکل انجام دهید. با کمک آموزشگاه هنر افزا در زمینه قالی‌بافی می‌توانید به فردی موفق و حرفه‌ای تبدیل شوید.
